Bir avuç Guldar Domatesi tohumuyla yerel tohumlara dikkat çekmek ve çoğaltmak için çalışma başlatan Cuma Karaarslan, 12 bin yıllık Siyez Buğdayını da Bingöl’e getirerek toprakla buluşturdu.

Tarihte bilinen ilk buğday olan Siyez Buğdayının, Türkiye’nin birçok ilinde çoğaltılması amacıyla üretilmeye başlandığını belirten Karaarslan, Bingöl’de de Siyez Buğdayı ekerek çoğaltmayı hedeflediklerini söyledi.

Siyez Buğdayının, genetiği bozulmadan günümüze kadar gelebildiğini ifade eden Karaarslan, “7 bin yıllık bir tarihe sahip olduğu, hatta rivayetlere göre 12 bin yıllık olabileceği söyleniyor. Doğrudur, çünkü 7 bin yıl Hz. Nuh dönemine denk geliyor. Hz. Nuh bu buğdayı stokluyor. Demek ki öncesinde de insanlık tarihinde kullanılmış ki Hz. Nuh zamanında stoklanabiliyor. Bu buğdayın yok olma sürecine baktığımızda karşımıza endüstriyel tüccarlar çıkıyor. Bu buğdayı yok edip kendi hibrit tohumlarını satarak, daha verimli olduğu iddialarıyla sübvanse ede ede geldiklerini ve böylece bizim yerli tohumların yok olduğunu görüyoruz.” dedi.

BAHÇELİ KÖYÜNDE EKİLDİ

Elde ettikleri 3 kilogramlık tohumu Bahçeli Köyünde ektiklerini belirten Kararaslan, “Siyez Buğdayı, Bingöl coğrafyasına uyar, çünkü yetiştiği alan Mezopotamya coğrafyasıdır. Siyez Buğdayının çok büyük verim verdiği iddiası var. Gerek Kastamonu, gerek başka bölgelerde denemeye alındı.  Bire bin ila bire 8 bin arasında verim alındığı söyleniyor. Ekilen bazı yerlerde bire 500, bire 600, bire bin alanlara şahit olduk. Biz de Bingöl’ün yerli sebze tohumlarını gönderdiğimiz bir arkadaşımız vasıtasıyla, Siyez Buğdayı eken bir üreticiden 3 kilogram kadar tohum aldık.

Aldığımız bu tohumları Bingöl Merkez Bahçeli Köyünde ektik. Normal buğdaya göre 300-500 kilo daha fazla verimli olmasını bekliyorum. Güzel optimal şartlar sağlanırsa, sulaması, bakımı, korunması yapılırsa bunun binler olma ihtimali yüksektir. Bunu bu yıl hep beraber gözleyeceğiz” dedi.

“SİYEZ BUĞDAYINI ÇOĞALTMAYA ÇALIŞACAĞIZ”

Siyez Buğdayının insan sağlığına faydalı, besleyici bir ürün olduğunu belirten Kararaslan, şunları söyledi: “Şuan için Siyez Buğdayının ticaretinden ziyade çoğaltılması için çalışacağız. Bu buğday ana buğdaydır. Çift kromozomludur. Yani kromozomların biri faydalı, biri zararlı olur. Vücudun halkalarını dengeleyen bir sistemdir aynı zamanda.

Buğdayı temin ettiğimiz arkadaştan önceki yıl istediğimizde yeterli buğdayın elinde olmadığını belirterek, çoğaltmak için bir yıl mühlet istedi. Ve o yıl, bir avuç buğdayı çoğaltarak 60 kişiye gönderdiğini söyledi. Bize de 3 kilo kadar geldi. Şimdi bu buğdayın bir deneyim süreci olacak. Bunu önce Bahçeli köyünde ektik, ilk yılda toprağa uyumunu, verimini tespit edeceğiz.”

Siyez Buğdayını, bu yıl elde edilecek verime göre başka bölgelerde ekerek test edeceklerini belirten Karaarslan, Siyez buğdayını önümüzdeki yıllarda yaygınlaştırmayı hedeflediklerini söyledi.