ÇİFTÇİLERE 4 TON FASULYE TOHUMU
Bingöl’ün coğrafi işaret alan 3 ürününden biri olan Yedisu Horoz Kuru Fasulyesinin üretiminin arttırılması için çalışmalar sürüyor.
Yedisu Horoz Kuru Fasulyesine coğrafi işaret alınması için Bingöl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından 27 Mart 2019 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumuna başvuru yapıldı. Başvuruyu değerlendiren Türk Patent ve Marka Kurumu, 12 Şubat 2021 tarihinde aldığı kararla Yedisu Horoz Kuru Fasulyesini Bingöl adına tescilledi.
Fasulyenin tescil edilmesinin ardından üretiminin arttırılması için de çalışmalar başlatıldı. Bu kapsamda, Yedisu’da kuru fasulye yetiştiriciliği yapan çiftçilere, Bingöl İl Özel İdaresi finansman desteğiyle 75 hibeli 4 ton Yedisu Horoz Kuru Fasulyesi tohumu dağıtıldı.
YEDİSU FAZULYESİNİN ÖZELLİKLERİ
Coğrafi işaret sicil belgesinde Yedisu Horoz Kuru Fasulyesi ile ilgili şu bilgilere yer verildi:
“Yedisu Horoz Kuru Fasulyesi, Cumhuriyet dönemi ve sonrasında Yedisu ilçesinde üretimi yapılan oturak ya da bodur bitki gelişme şeklindeki Phaseolus vulgaris L. türü ve horoz çeşidi kuru fasulyedir. Yedisu Horoz Kuru Fasulyesi ince kabuklu, dolgun, beyaz, parlak, düz eliptik, genel olarak iç bükey böbreğimsi ve kısmen silindirik yapıda olup oldukça iridir. Ürünün 100 tane ağırlığı 52,92 g ilâ 58,50 g aralığındadır. Ürün, sülük çıkarmayan yapıdadır. Ürünün ince kabuk yapısı sayesinde kısa sürede pişer ve piştiği zaman dağılmaz. Kabuk atmaması sayesinde üründeki aroma korunur.
Yedisu ilçesinde Elmalı Deresi, Çerme Deresi, Yedisu Deresi ve Kelhaş Deresi, Peri Suyu gibi su kaynakları bulunur. Yedisu ilçesinin 2000 metreyi aşan yüksek dağlarla çevrili oluşu, ilçedeki kaynak sularının varlığı ortalama 1598 rakımlı Yedisu ilçesinde mikroklima iklimi oluşturur. Bu durum ilk ve son don tarihleri arasını açar ve ürünün daha uzun sürede yetişmesini, baklalarını doldurmasını, tanelerinin daha dolgun ve parlak olmasını sağlar. Bölgenin mikroklima özelliğinin ürüne kazandırdığı özellikler sayesinde, unsu/gevrek bir yapı oluşur ve tüketildiği zaman ağızda dağılır. Ürünün sulanmasında Peri Suyu ve yüksek kesimlerde bulunan kaynak sularından faydalanılır. Bu suların değerleri tuzluluk ve alkaliliğe karşı aşırı duyarlı olan kuru fasulye yetiştiriciliği açısından uygundur. Sular magnezyum ve kalsiyum mineralleri açısından zengin olduğundan topraktaki sodyum oranı düşer ve ürünün kalitesini olumlu etkiler. Ayrıca suların bor içeriğinin yaklaşık 0,15 mg/l olması ürünün kalitesini olumlu etkiler. Yedisu ilçesinin yüksek rakımı sayesinde gece sıcaklığı düşük olup fasulye, olgunlaşırken eriyebilir karbonhidrat depolaması yapar. Bununla beraber ilçenin yüksek rakımlı olması sayesinde fasulye olgunlaşma aşaması yavaştır, yapısal maddelerin yerine daha çok soğuğa dayanıklılık için biriktirilen eriyebilir şekerler ile protein, C vitamini birikimi yapar. Yetişme dönemi mayıs ayının ilk yarısı ilâ ekim ayının ilk yarısıdır. Ürünün yetişme döneminin uzun olması gece ile gündüz sıcaklıkları arasındaki farkın fazla olmasından kaynaklanır.”